Van Mau Viet Just another WordPress site
(Soạn văn lớp 11) – Em hãy soạn bài Luyện tập thao tác lập luận so sánh. (Bài làm của học sinh Nguyễn Đình Chung).
Đề bài: Soạn bài Luyện tập thao tác lập luận so sánh
BÀI LÀM
- Khái quát chung
o So sánh là làm sáng tỏ đối tượng đang nghiên cứu trong tương quan với đối tượng khác.
o So sánh tương đồng là tìm những điểm chung giữa hai đối tượng.( vd tr 79)
o So sánh tương phản là so sánh để thấy những điểm khác nhau giữa hai đối tượng.( vd tr 80)
1. Bài tập 1:
Điểm giống nhau trong tâm trạng của hai nhà thơ khi về thăm quê là:
– Cả hai ra đi lúc còn trẻ và trở về khi đã già.
– Cả hai đều trở thành người xa lạ trên quê hương mình.
– Đều có những khoảnh khắc giật mình tiếc nuối bâng khuâng dù sống cách xa nhau cả ngàn năm.
* Rút ra kết luận
– Hai nhà thơ, hai con người ở hai thời đại khác nhau. Có biết bao điều khác nhau ở họ. Nhưng cảm xúc về nỗi lòng của người xa xứ ngày trở về quê hương của mình đều có những nét giống nhau. Bởi lẽ, bản chất của nhân loại, của từng người là thế.
2. Bài tập 2:
– Học và trồng cây cũng có ích như nhau:
+ Học: mang lại tri thức để thực hành vào đời sống.
+ Trồng cây: cho hoa quả, cho môi trường trong sạch, điều hoà khí hậu.
– Học và trồng cây đều cần phải có thời gian:
+ Học: Tiếp thu từ dơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó để tiến bộ.
+ Trồng cây: dần dần thu hoạch từ ít đến nhiều, không nên nôn nóng.
* Rút ra kết luận:
– Cách so sánh giữa học với trồng cây để thấy làm bất cứ một việc gì cũng cần có yếu tố thời gian. Đây không phải là thời gian chờ đợi mà là thời gian làm việc kiên nhẫn. Đặc biệt với việc học tập, ta phải rèn luyện tính kiên trì, say mê, chịu khó; không say mê chịu khó trong học tập thì không thể mơ tưởng tới bất cứ một kết quả nào. ý nghĩa của việc so sánh là ở chỗ đó.
3. Bài tập 3:
So sánh ngôn ngữ của hai bài thơ:
* Hai bài thơ đều có kết cấu giống nhau:
– Thể loại: TNBC ĐL
– Ngôn ngữ: có niêm luật, có đối.
* Sự khác biệt:
– Thơ HXH: dùng ngôn ngữ nôm na hằng ngày (văng vẳng, rền rĩ,…).
– Thơ BHTQ dùng nhiều từ Hán Việt ( ngư ông , mục tử,…)
– Về thi liệu:
+ Thơ Bà Huyện Thanh Quan: dùng nhiều thi liệu của văn chương cổ điển (Chương Đài, ngàn mai, dặm liễu)
+ Thơ Hồ Xuân Hương: ít dùng
– Sự khác nhau đó tạo ra sự khác nhau về phong cách:
+ Một phong cách gần gũi, bình dân, dù xót xa nhưng vẫn tinh nghịch, hiểm hóc.
+ Một phong cách trang nhã, đài các, là tiếng nói của văn nhân trí thức thượng lưu.
* Rút ra kết luận:
– So sánh để thấy được sự khác biệt giữa hai bài thơ hay trên lĩnh vực ngôn ngữ.
– Ngôn ngữ là yếu tố thứ nhất của văn học nói chung và thơ ca nói riêng.
– Mọi sự sáng tạo của nhà thơ đều bắt nguồn từ ngôn ngữ.
